Pháp Viện Minh Đăng Quang tọa lạc tại số 505 xa lộ Hà Nội, phường An Phú, quận 2, Tp.HCM. Theo đường quốc lộ chính, từ xa đã thấy Pháp Viện, không khó để nhận thấy một quần thể kiến trúc Phật giáo đặc trưng hệ phái Khất sĩ miền Nam Bộ. Trải qua 45 năm hiện hữu, Pháp viện Minh Đăng Quang như một đóa hoa trang nghiêm, một không gian tĩnh lặng, trợ duyên cho khách hành hương chiêm bái tìm về sự an tịnh tâm hồn.
Lược sử Pháp viện
Pháp viện Minh Đăng Quang do Hòa thượng Pháp sư Giác Nhiên, Đệ nhất Trưởng Giáo đoàn IV Hệ phái Khất Sĩ sáng lập năm 1968. Lúc bấy giờ, Pháp viện tọa lạc trên một vùng đất nguyên là bãi đổ rác của thành phố, phía trước là khu ruộng đồng hoang sơ với tổng diện tích là 62.000m2.
Pháp viện Minh Đăng Quang được xây lên với dụng ý làm một trung tâm hoằng pháp lâu dài và tương xứng với sự phát triển của Giáo hội Tăng – già Khất Sĩ Việt Nam.
Buổi đầu, Pháp viện chỉ gồm ngôi chánh điện cất tạm hình chữ nhật và một số am cốc bằng tre lá. Trong hoàn cảnh khó khăn đó, quý Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức Tăng trong giáo đoàn đã không quản ngại vừa tu tập vừa dọn dẹp, san lấp, vun xới… để ngôi phạm vũ có được một diện mạo trang nghiêm trầm tịnh.
Chư Tôn đức trong Giáo đoàn như Hòa thượng Giác Phúc, Trưởng lão Giác Huyền, Hòa thượng Giác Lai đều có công lớn trong việc duy trì và phát triển ngôi phạm vũ này. Từ cổng tam quan, khách đến thăm sẽ được tận hưởng bầu không khí trong lành dưới những tàng cây cổ thụ rợp mát, đó là thành quả của việc vận động trồng cây xanh tạo cảnh quan do Pháp viện chủ trương năm 1989.
Du khách cũng được chiêm bái tôn tượng đức Bồ-tát Quán Thế Âm, đức Bồ-tát Di-lặc và Tổ sư Minh Đăng Quang được tôn trí phía trước chánh điện trong một không gian thanh tĩnh với những hàng cây tỏa bóng mát. Bao bọc chung quanh khuôn viên là những biệt thất tịnh tu của chư Tăng cùng với thư viện, dãy Tăng đường, khu sinh hoạt của Phật tử… Tất cả được thiết trí hài hòa, phù hợp với môi trường, cảnh quan và mang đậm bản sắc văn hóa Phật giáo.
Chính vì môi trường lý tưởng như vậy, nên những ngày tháng cuối đời của Đức Nhị Tổ Giác Chánh, Ngài đã lưu trú tịnh tu nơi này trong một khoảng thời gian dài trước khi về miền Tây rồi viên tịch. Đó là cảnh trí của Pháp viện Minh Đăng Quang sau 30 năm thành lập.
Ngày 28 tháng 06 năm 2009, dưới sự chứng minh của Hòa thượng Pháp sư Giác Nhiên, Hòa thượng Giác Phúc (Viện chủ), Hòa thượng Giác Toàn (Đại diện Thường trực Giáo phẩm Hệ phái), chư Tôn đức Giáo phẩm Hệ phái, chư Tôn đức Giáo phẩm lãnh đạo Trung ương GHPGVN và Ban Trị sự thành hội Phật giáo TP. Hồ Chí Minh như Hòa thượng Thích Trí Quảng và Tăng Ni các quận huyện, chư Tăng Ni các Giáo đoàn tổ chức lễ khởi công đại trùng tu.
Diện tích đất hiện còn là 37.490m2, mặt tiền hướng ra xa lộ Hà Nội, cánh hữu là đại lộ Đông Tây, mặt hậu là đường Lương Định Của. Tòa Pháp viện Minh Đăng Quang được kiến thiết thành một đại già-lam tương xứng với nhu cầu cần có một trụ sở mang tầm vóc quốc tế để hoằng pháp lợi sanh và giao lưu với Phật giáo thế giới trong giai đoạn toàn cầu hóa.
Quần thể kiến trúc Pháp viện Minh Đăng
Hạng mục chính tọa lạc ở giữa là một kiến trúc ngang 40 mét, dài 70 mét, cao ba tầng. Tầng trên là ngôi chánh điện bát giác truyền thống đường kính 32 mét. Chính giữa thờ đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Tầng dưới là thiền đường rộng 24 mét, dài 50 mét. Phía sau thiền đường là một điện thờ Đức Phật trong tư thế Niết-bàn. Tầng dưới thiền đường là giảng đường rộng 40 mét, dài 50 mét.
Phía sau là một sảnh lớn đa chức năng. Ngoài ra còn có một tầng hầm dùng làm nhà bếp và trai đường. Phía sau kiến trúc chính là tòa nhà “Tây Phương Cực Lạc” cao 5 tầng, dài 36 mét, rộng 12 mét, thờ chư vị lịch đại Tổ sư và Cửu Huyền Thất Tổ, sau nữa là khu vực Tuệ Tĩnh Đường và những hạng mục Từ thiện xã hội.